Tofik Bachramow- sędzia któremu postawiono pomnik

W stolicy Azerbejdżanu w Baku stoi wyjątkowy pomnik, pomnik Tofika Bachramowa, wyjątkowy ponieważ jest to jedyny pomnik sędziego piłkarskiego na świecie a stoi przed Stadionem Narodowym imienia właśnie Tofika Bachramowa.
Tofik Bachramow urodzony 29.11.1926 roku w Baku, był sędzią radzieckim narodowości Azerskiej, ale najpierw był piłkarzem lecz kontuzja nie pozwoliła mu na kontynuowanie gry w piłkę. W 1964 roku został wybrany do grona sędziów UEFA, a w 1966 roku sędziował mecze mundialu w Anglii.
W meczu finałowym Anglia-RFN (4-2 po dogrywce) 30 lipca podczas dogrywki
w 111 minucie meczu zawodnik angielski Geoff Hurst uderzył w poprzeczkę
a piłka odbiła się od murawy na pograniczu linii bramkowej, sędzia główny meczu Szwajcar Gottfried Dienst skonsultował się z Tofikiem Bachramowem po czym uznał bramkę. Powtórki nie dały odpowiedzi czy gol padł prawidłowo, dopiero badania na Uniwersytecie w Oxfordzie dowiodły że piłka nie przekroczyła całym obwodem linii bramkowej a więc gol został uznany nieprawidłowo, w głównej mierze za sprawą sędziego z Baku.
Decyzja o uznaniu gola jest jedną z najsłynniejszych i najbardziej kontrowersyjnych w historii futbolu.
Po meczu Anglicy nazwali Trofika bohaterem narodowym a w RFN został przeklęty. Co ciekawe w półfinale RFN pokonała ZSRR 2-1.
Tofik Bachramow w lidze radzieckiej sędziował w 17 meczach, oprócz mundialu w 1966 roku uczestniczył także na Mistrzostwach Europy w 1968 roku we Włoszech, oraz w Mistrzostwach Świata w 1970 roku w Meksyku. Mówiono że udział Trofika na kolejnym mundialu było nagrodą za decyzję w 1966 roku, na czele FIFA stał Anglik Stanley Rous. W 1972 roku sędziował finał Pucharu UEFA pomiędzy Wolverhampton oraz Tottenham dwoma Angielskimi klubami.
W Azerskiej piłce która nie odnosi sukcesów na arenie międzynarodowej Tofik Bachramow stał się największą postacią w piłkarskiej historii Azerbejdżanu. Na cześć sędziego który rozsławił Azerbejdżan został nazwany stadion narodowy w Baku a przed wejściem postawiono pomnik- jest to jedyny pomnik sędziego piłkarskiego na świecie a odsłonięcia monumentu dokonał Geoffrey Hurst.


Budowę Stadionu Narodowego w Baku rozpoczęto w 1939 roku lecz w wyniku wybuchu II wojny światowej prace przerwano. Stadion ukończono w 1951 przy udziale niemieckich jeńców wojennych. Azerbejdżan był wówczas jedna
z Republik Radzieckich a nowo otwarty stadion nazwano imieniem Józefa Stalina
a już w 1956 roku nazwę zmieniono na Włodzimierza Lenina. Dopiero już
w wolnym Azerbejdżanie w 1993 roku Stadion Narodowy nazwano imieniem Tofika Bachramowa.
Obecnie na Stadionie Narodowym im. Trofika Bachramowa oprócz kadry narodowej grają stołeczne zespoły Nefteczi i FK Baku. W latach 2011-2012 stadion został zmodernizowany, dobudowana została nowa trybuna oraz dach okrywający trybuny.
Obecnie pojemność stadionu wynosi 31 000.

zdjęcia: piastgliwice.eu, focus.de, mein-salzburg.com
źródła:czasfutbolu.pl, wikipedia.org,